Działalność ZUO Janik

Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych

O NAS

Zakład Unieszkodliwiania Odpadów „Janik” Sp. z o.o. zajmujący się gospodarką odpadami został utworzony w październiku 2000 roku. Przedsiębiorstwo zajmuje obecnie powierzchnię blisko 15 ha, położone jest na terenie gminy Kunów, w miejscowości Janik przy ulicy Borowskiej 1.  Codziennie do zakładu trafia ok. 200 ton odpadów, a głównymi zadaniami spółki jest zagospodarowanie zmieszanych odpadów komunalnych, kompostowanie odpadów zielonych oraz innych ulegających biodegradowalnych, odzysk odpadów (frakcji surowcowych, energetycznych) oraz unieszkodliwianie pozostałości – odpadów balastowych. Ważnym elementem działalności zakładu jest edukacja ekologiczna z zakresu gospodarki odpadami. Przez lata funkcjonowania, zakład został wielokrotnie poddany modernizacji oraz optymalizacji procesów technicznych i technologicznych, mających za zadanie dostosować działalność Spółki do aktualnych przepisów prawa oraz ciągle rosnących wymagań środowiskowych w gospodarce odpadami.

RIPOK – twoja instalacja regionalna przetwarzania odpadów komunalnych.

W związku z koniecznością zapewnienia wysokiego poziomu przetwarzania odpadów komunalnych i zwiększenia efektywności zbiórki i odzysku odpadów, Zakład Unieszkodliwiania Odpadów „Janik”, od 2012 roku pełni funkcję Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych. Jest także istotnym elementem systemu gospodarki odpadami w województwie świętokrzyskim obsługującym ok. 220 tys. mieszkańców zamieszkujących na terenie powiatów ostrowieckiego, starachowickiego oraz gmin Tarłów i Łagów.

Przedsiębiorstwo w ramach RIPOK-u spełnia rolę:

• Instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych
• Instalacji do biologicznego przetwarzania odpadów biodegradowalnych oraz selektywnie zebranych odpadów zielonych
• Instalacji umożliwiającej unieszkodliwienie odpadów poprzez składowanie na składowisku

Zakład nasz jest pełno-formatową instalacją regionalną, jedną z sześciu na terenie województwa świętokrzyskiego, kompleksowo obsługującą mieszkańców regionu.

MBP – instalacja do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów

Instalacja  MBP  w  ZUO  „Janik”  Sp.  z  o.  o.  składa  się  z  dwóch  zintegrowanych procesów przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych – mechanicznego i biologicznego. Instalacja mechanicznego przetwarzania odpadów to procesy: segregacji, rozdrabniania i przesiewania. Biologiczne przetwarzanie odpadów komunalnych obejmuje proces dynamicznej stabilizacji tlenowej frakcji organicznej  wydzielonej uprzednio z odpadów komunalnych.

Początkowym etapem obróbki odpadów jest ich mechaniczne przetwarzanie, które odbywa się w hali mechanicznej obróbki o powierzchni 925 m², Przygotowane uprzednio odpady (po wcześniejszym wyselekcjonowaniu z nich odpadów wielkogabarytowych, zielonych oraz niebezpiecznych), poprzez kanał załadowczy oraz zespół taśmociągów trafiają do rozdrabniacza, gdzie ulegają rozdrobnieniu, a następnie zostają przesiane na odpowiednim sicie. Podczas przesiewania powstają odpady o zróżnicowanym charakterze, który decyduje o dalszym przeznaczeniu odpadów. W procesie przesiewania odpadów wyodrębniamy:

• Frakcję biodegradowalną i mineralną z przeznaczeniem do biologicznego przetwarzania odpadów (0 – 80 mm)
• Frakcję palną – odpady wysokokaloryczne wykorzystywane jako paliwo alternatywne (80 – 250 mm)
• Frakcję balastową odpadów poddanych składowaniu na składowisku – (np. popioły)

Odpady selektywnie zebrane, przeznaczone do odzysku, takie jak: opakowania, metale, szkło, tworzywa sztuczne oraz papier i tektura są ręcznie segregowane na linii w hali sortowni ręcznej o powierzchni 264 m². Po segregacji zostają dokładnie ważone oraz transportowane do boksów, na plac składowy lub do hali prasy. Przygotowane odpady są belowane oraz magazynowane do czasu transportu i ich sprzedaży.

Zakład przyjmuje również odpady niebezpieczne i problemowe takie jak: baterie, akumulatory, lampy fluorescencyjne, żarówki rtęciowe, oleje, płyny chłodnicze i hamulcowe. Odpady te są czasowo przechowywyane w odpowiednich pojemnikach i boksach, a następnie przygotowane zostają do transportu do firm zajmujących się ich recyklingiem lub utylizacją.

Biologiczne przetwarzanie wydzielonej w procesie mechanicznej obróbki odpadów frakcji biodegradowalnej odbywa się w dwóch fazach – dynamicznej i dojrzewania.

Pierwsza faza dynamicznego rozkładu to stabilizacja tlenowa w hali biologicznej obróbki o powierzchni 975 m², wyposażonej w dwie komory wstępnego rozkładu oraz sześć biostabilizatorów. W początkowej fazie odpady są gromadzone w dwóch niezależnych komorach w formie pryzm, gdzie zostają napowietrzone, następnie odpady te są transportowane kanałem załadowczym do biostabilizatorów, w których następuje mieszanie oraz rozkład biologiczny. W efekcie powstaje – stabilizat (cechujący się już na tym etapie niską aktywnością biologiczną), trafiający, przy pomocy taśmociągu na płytę kompostową o powierzchni 1050 m², gdzie ułożony w pryzmach poddawany jest procesowi dojrzewania. Prawidłowy, efektywny oraz dynamiczny proces kompostowania zapewnia odpowiednia temperatura pryzm oraz komputerowy system sterowania.

KOMPOSTOWNIA

Odpady zielone, selektywnie zebrane ulegają procesowi przetwarzania – kompostowania na płycie kompostowej o powierzchni 2325 m² . Odpady zielone o znacznych rozmiarach takich jak: gałęzie, karpiny przed kompostowaniem ulegają rozdrobnieniu i homogenizacji przy pomocy rozdrabniacza. Kompostowanie odpadów zachodzi w specjalnie ukształtowanych pryzmach w warunkach tlenowych. Pryzmy są napowietrzane poprzez przerzucanie materiału kompostowanego.  Celem procesu jest uzyskanie nawozu – środka poprawiającego właściwości gleby stosowanego w uprawie oraz ogrodnictwie – „Agrojanik Complex”. Produkt finalny jest zarejestrowany i dopuszczony do obrotu handlowego decyzją Ministra Rolnictwa jako środek poprawiający właściwości gleby.

SKŁADOWISKO

Podstawową instalacją znajdującą się na terenie zakładu jest kwatera składowiska odpadów. Kwatera posiada powierzchnię 2,8 ha oraz pojemność 454800 m³, której eksploatacja rozpoczęła się z początkiem sierpnia 2016 roku. Kwatera składowiska spełnia wszelkie wymagania stawiane tego typu obiektom, ma uszczelnione dno oraz skarpy warstwami nieprzepuszczalnymi, posiada drenaże odprowadzające odcieki, a także studnie odgazowujące. Dodatkowo kwatera posiada system monitoringu szczelności membrany syntetycznej – dzięki któremu w każdym momencie eksploatacji można sprawdzić czy kwatera nie jest źródłem emisji zanieczyszczeń do środowiska wodno-gruntowego. Odpady trafiające na składowisko poddawane są zagęszczeniu przez kompaktory – proces kluczowy dla optymalnego wykorzystania objętości kwatery. W celu zabezpieczenia przeciw pożarowego dwu metrowe warstwy odpadów izolowane są od siebie warstwą mineralną.

ŚRODOWISKO I EDUKACJA

W trosce o środowisko naturalne Zakład Unieszkodliwiania Odpadów „Janik” podjął szereg działań technicznych i technologicznych mających na celu zmniejszenie negatywnego oddziaływania zakładu na środowisko naturalne. Instalacje funkcjonujące na terenie Spółki są na bieżąco modernizowane i dostosowywane są do standardów BAT oraz zmieniających się przepisów, co pozwala nam mieć pełną kontrolę nad emisjami zanieczyszczeń do środowiska. Zabezpieczenie wód gruntowych i powierzchniowych realizowane jest po przez, ujęcie  do zbiorników wszystkich, różnego rodzaju odcieków technologicznych pochodzących z kwater składowiska, pryzm kompostowych i hali MBP. Ujęte odcieki technologiczne odprowadzane są systemem drenaży, kanałów i rurociagów do 6 różnych zbiorników, zlokalizowanych na terenie zakładu o łącznej pojemności 1020 m³. Obie kwatery składowiska (obecnie eksploatowana jak i zamknięta) objęte są monitoringiem szczelności membrany syntetycznej uszczelniającej dna kwater. Z prowadzonego od początku funkcjonowania zakładu monitoringu środowiska  wodno-gruntowego wynika że składowisko obecnie nie oddziaływuje negatywnie na wody gruntowe i podziemne w rejonie zakładu. Wody podziemne pobierane kwartalnie z ośmiu piezometrów i jednej studni nie wykazują jakichkolwiek zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego, są to wody bardzo dobrej jakości – I klasy czystości.  Elementem ochrony powietrza jest ujęcie oraz unieszkodliwienie w pochodni kominowej, gazu wysypiskowego pochodzącego z kwater składowiska, z emisją odorów zakład utrzymuje się w granicach działek na terenie których są zlokalizowane poszczególne instalacje. Czynna kwatera składowiska wyposażona jest w specjalne siatki stanowiące ochronę przed przenoszeniem odpadów (tzw. lotnych) na znaczne odległości.

ZUO „Janik” jest zwolennikiem energii pochodzącej ze źródeł alternatywnych, dlatego też posiada instalację paneli fotowoltaicznych o mocy 30 kW, które produkując prąd pokrywają częściowe zapotrzebowanie zakładu na energię.

Edukacja społeczeństwa jest niezbędna aby jakość dostarczanych odpadów pozwalała zwiększać odzysk odpadów, tak obecnie pożądany w myśl założeń gospodarki o obiegu zamkniętym.  Zakład dokłada wszelkich starań do podnoszenia świadomości ekologicznej mieszkańców, edukacji najmłodszych z zakresu gospodarki odpadami prowadząc lekcje ekologiczne dla szkół i przedszkoli z terenu obsługiwanego przez siebie regionu.